Yumurtalık kistleri kadın üreme organı olan overlerde içi sıvı dolu boşlukların oluşmasıdır. Kistlerin birçok farklı tip ve çeşidi bulunur. Yumurtalık kistleri tedavisi ilaçla, açık ya da kapalı yumurtalık kisti ameliyatı ile yapılabilmektedir.
Folikül kistleri kadınlarda özellikle ultrason sırasında sık rastladığımız yumurtalık kistidir. Genellikle küçük boyutlu olan bu yumurtalık kistleri klinik belirti vermeyebilir. Büyük boyutlu yumurtalık kistleri ise karın ağrısı yapabilir. Yumurtalık kistleri over dokusu içinde kalın ya da ince duvarlı içi sıvı dolu oluşumlardır. Kist sadece yumurtalıklarda değil vücudun birçok yerinde oluşabilir. Yumurtalık kistleri çok çeşitli farklı patolojik tanıları olan kistlerdir.
Yumurtalık kistleri saptandığında görüntüleme özelliklerine göre takip ya da tedavisi gerekebilir.
Yumurtalık kistlerinin en sık nedeni hormonal düzensizliklerdir. Her yumurtlama döneminde overlerde yumurta hücresi taşıyan folikül denen içi sıvı dolu yapı oluşur. Folikül zarı iki adet dönemi ortasında yırtılır. Bu yırtılma sonucu folikül içindeki yumurta serbest kalır. Serbest kalan yumurta tüplere tutunarak içeri girer. Burada döllenme olursa rahme ulaşıp tutunarak gebeliği başlatır. Döllenme olmaz ise adet ile birlikte dışarı atılır.
Eğer kadında hormon bozukluğu varsa olgunlaşmış folikül zarında yırtılma olmaz. Folikül zarı çatlamaz ise boyutu artarak içi sıvı dolu yumurtalık kistlerine dönüşür. Bu yapıya folikül kisti denir.
Küçük boyutlu basit yumurtalık kistleri genellikle ağrı yapmaz. Ancak kist boyutu artarsa, kist içine kanama olursa, kist patlarsa, yumurtalıkta dönme olursa ağrı gelişebilir. Yumurtalık kistlerinde ağrı önemli bir belirtidir. Şiddetli ve aralıklı gelen ağrı yumurtalık dönmesinin bir işareti olabilir. Kistin patlaması durumunda da şiddetli bir ağrı görülebilir. Hastalar bu durumda alt batın ağrısı ile genellikle acile başvurmaktadır. Yapılacak ultrason tetkikinde ayırıcı tanılar açısından büyük fayda sağlanır.
Yumurtalık kistleri çoğunlukla belirti vermez. Genellikle ultason tetkiki sırasında tesadüfen saptanır. Kistin belirti vermesi genellikle boyut artışı, patlama ya da kanama sonucu olur. En sık belirtisi alt batında ağrıdır. Ağrı genellikle kistin boyutunda artma ya da kist duvarının yırtılması ile meydana gelir. Ayrıca kist içine kanama olursa da ağrı hissedilebilir.
Yumurtalık kistleri patlarsa genellikle akut gelişen şiddetli bir ağrı yaşanır. Kistin patlaması ile ultrasonda alt batında bir miktar kanamaya bağlı sıvı görülür.
Eğer büyük boyutlu olursa yumurtalığın kendi etrafında dönmesine neden olarak beslenmesini bozar. Bu duruma over torsiyonu adı verilir. Şiddetli ağrı atakları ile belirti verir. Acil bir durumdur ve hemen tedavi edilmesi gerekir. Yumurtalık kistleri tedavisinde geç kalınır ise yumurtalık kaybedilebilir.
Büyük boyutlu yumurtalık kistleri idrar kesesine bası yaparak sık idrara çıkma şikayetine yol açabilir. Yumurtalık kistleri barsaklara bası yapabilir. Bu durumda şişkinlik ve sindirim sistemi şikayetlerine neden olabilir.
Bazı yumurtalık kistleri hormonal problemlere neden olarak adet düzensizliği oluşturabilir. Belirtiler yumurtalık kistleri tedavisi ile gerileyecektir.
İnklüzyon Kisti: Overin seröz inklüzyon kistleri küçük iyi huylu kistlerdir. Yumurtalığın yüzey epitelinden gelişir. Fonksiyonel değildir. Düzgün cidarlı, içinde bölme ya da katı komponent olmayan kistlerdir. Genellikle belirti vermezler. Ultrasonda fark edilemeyebilir.
Folikül Kisti: Yumurtalık kistleri içinde en sık karşılaşılan kistlerden biri folikül kistleridir. Her ay yumurtalama döneminde folikül çatlar ve yumurtalama olur. Eğer folikül çatlamaz ise boyutu artarak büyür. Bu durumda yumurta içinde kistik bir şekilde görünür. Folikül boyutu 2,5 cm üzerine çıktığında folikül kisti olarak ifade edilir. Folikül kistleri genellikle tek taraflı olup herhangi bir şikayet oluşturmazlar. Bu tip yumurtalık kisti ultrason takiplerinde çoğunlukla kendiliğinden kaybolur.
Korpus Luteum Kisti: Yumurtanın içinde bulunduğu folikül zarı yırtıldıktan sonra korpus luteum denen yapıya dönüşür. Korpus luteum foliküle oranla daha kalın ve düzensiz duvarlıdır. İçeriği daha yoğun olur. Korpus luteum overde progesteron üreten bir yapıdır. Renkli doppler ultrasonda halkasal tarzda kanlanması vardır. Eğer gebelk oluşmaz ise korpus luteum adet sonuna doğru küçülür. Eğer küçülmez ve içine kanama olursa boyutu artarak kistik bir yapı halini alır. Bu kistik yapıya korpus luteum kisti denir. Yumurtalık kistlerinden bazıları da bu türde kistlerdir.
Folikül ve korpus luteum kistleri fonksiyonel yumurtalık kistleridir. Korpus luteum kistleri folikül kistlerine oranla genellikle daha büyük olur. Korpus luteum kistleri ani başlayan karın ağrısına sebep olabilir. Kistin boyutu arttıkça zarı yırtılıp kanayabilir. Kanama hem kist içi hem de kist dışına olabilir. Kist içi kanama daha sık olmaktadır. Kist içine kanama sonrası kist hacmi artarak yırtılabilir. Bu yırtılma olayına kist rüptürü adı verilir. Ultrasonda rüptüre olmuş korpus luteum kisti dış gebelik ile görünüm olarak karışabilir.
Teka Lutein Kisti: Teka lutein kisti gebelikte görülen yumurtalık kistleridir. Gebelikte kanda artan Beta-HCG hormuna bağlı gelişir. Bu kistler büyük boyutlu ve fonksiyoneldir. Bazen tüp bebek tedavisi sırasında da yumurtalıkların uyarılmasına bağlı görülebilir. Bu tür yumurtalık kistlerinde boyut artışı, kist içine kanama, kist zarında yırtılma ve yumurtalığın kendi etrafında kıvrılması (over torsiyonu) görülebilir. Tüm bu istenmeyen durumlar kist boyutu ile yakından ilişkilidir.
Gebelik Luteoması: Bu tip yumurtalık kistleri gebelk sırasında yüksek Beta-HCG etkisine baplı meydana gelir. Tek taraflı ve katı görünümlüdür. Gebelik sona erdiğinde Beta-HCG hormonundaki düşme sonucu genellikle geriler ve kaybolur.
Çikolata Kisti (Endometrioma): Çikolata kisti rahim içi zarın yumurtalıklarda olması sonucu gelişen kistlerdir. Çikolata kisti denmesinin nedeni kist içine tekrarlayan kanamalar sonrası içeriğin çikolata benzeri bir görünüm almasıdır. Çikolata kistleri genellikle belirti vermez. Ancak boyut artışı ve kist içine kanama olduğunda alt batın ağrısı yaratabilir. Çikolata kistleri yumurtalıklarda yapışıklık oluşturarak kısırlık nedeni olabilmektedir.
Dermoid Kist: Dermoid kist genç bayanlarda görülen içinde yağ, diş, saç bulunan kistlerdir. Ultrasonda böyle bir yumurtalık kisti genellikle beyaz ve buna yakın renkte görülecektir. Çünkü içerisinde yağ bulunur. MR görüntüleme ile kist içinde yağ varlığı doğrulanabilir.
Yumurtalık Kistadenomu: Yumurtalık kistadenomu iyi huylu kistik over kitlesidir. Bunların kötü huylu olanlarına kistadenokarsinom denir. İyi huylu yumurtalık tümörlerinin yaklaşık dörtte biri seröz kistadenomlardır. Bu kistler genellikle 45-50’li yaşlarda görülür. Bu tip yumurtalık kistleri ince duvarlı, bölmeli sıvı dolu kitleler şeklindedir. Müsinöz kistadenom ise diğer bir çeşit kistadenomdur. Seröz olanlara göre daha büyük yumurtalık kistleri oluşturur. Çapı 20-25 cm’ye kadar olabilir. Bazen tüm batını doldururlar. İçlerinde seröz olana göre daha yoğun kıvamlı bir sıvı vardır.
Apse: Apseler genellikle pelvik inflamatuar hastalık sonrası yumurtalık ya da tüplerde gelişebilir. Bazen de apandisit ya da divertikülit gibi hastalıklar sırasında ve sonrasında görülebilmektedir. Kistler bazen enfekte olabilir. Enfekte yumurtalık kistleri tedavisi yapılmaz ise ilerleyerek apseye dönüşebilir. Apseler ince ya da kalın cidarlı, içlerinde iltihaplı sıvı olan kistik yapıda oluşumlardır. Yumurtalık apsesi durumun da batında ağrı yanında, bulantı, kusma ve ateş gibi klinik belirtiler görülebilir.
Yumurtalık kistlerinin çoğu iyi huylu basit kistlerdir. Bunların da çoğu takip sırasında genellikle kaybolur. Ancak saptanan yumurtalık kistlerinden bazıları ne yazık ki kötü huylu olabilmektedir. Kötü huylu yumurtalık kistlerinden şüphe ediliyor ise MR ile ileri görüntüleme yapılır. Bazı kan testleri istenir. Kistin yumurtalık çevresine yayılımı olup olmadığına bakılır. Lenf bezlerinde büyüme olup olmadığı ve dağılımı değerlendirilir.
Yumurtalık kistleri tedavisi tüm bu bulgular ve değerlendirmeler doğrultusunda takip, medikal tedavi ya da cerrahi olarak çıkarma şeklinde yapılır.
Yumurtalık kisti tanısı çoğunlukla alt batın ultrasonu ile konur.BT ya da MR görüntüleme kisti karakterize etmede kullanılabilecek diğer ileri görüntüleme modaliteleridir.
Ultrason ile yumurtalık kistleri kolaylıkla saptanabilmektedir. Bunun yanında kist duvarının kalınlığı, duvarda katı (solid) lezyon varlığı değerlendirilebilir. Kist içindeki bölmeler gösterilebilir. Bazı kistlerde içine kanama sonucu ultrason görünümü değişir. Bu gibi durumlar ultrason ile değerlendirilmektedir.
Yumurtalık kistleri bazen patlayarak batın içine boşalır. Bu durumda kist basıncının düşmesine bağlı cidar gerginliği kaybolur. Alt batında serbest sıvı oluşur. Bu bulgular ultrason ile gösterilebilir.
Ultrasonun yumurtalık kistlerinin tanısında yetersiz kaldığı durumlarda BT ya da MR ile ileri görüntüleme yapılır. Genellikle MR görüntüleme radyasyon içermemesi ve yumuşak doku çözünürlüğünün iyi olması nedeni ile tercih edilir. Kist içi yağ varlığı MR görüntüleme ile saptanabilir. Buda dermoid kist tanısında oldukça değerlidir.
İlaçlı MR görüntüleme yumurtalık kistlerinde kanser şüphesi durumunda kitleyi değerlendirmek için kullanılabilmektedir. Kitlenin çevre dokulara yayılımı, eşlik eden lenf bezlerinde büyüme MR görüntüleme ile gösterilebilmektedir.
Yumurtalık kistleri tedavisi Antalya ilinde saptanan kistin tipi, özellikleri ve boyutuna göre planlanır. Yumurtalık kistlerinin çoğu küçük boyutlu basit kistlerdir. Basit yumurtalık kistleri ultrason ile takip edilir. Takip sırasında bu tip yumurtalık kistlerinin çoğu kendiliğinden kaybolur.
Eğer ultrason takibi sırasında boyut artışı olursa tedavi gerekebilir. Basit kist boyutu eğer 5 cm’den küçükse takipte ya kaybolur ya da doğum kontrol hapları ile küçülebilir. Yumurtalık kistleri tedavisi yapılırken medikal tedaviye rağmen kistler büyüyorsa cerrahi olarak çıkarmak gerekebilir. Eğer kist boyutu 8 cm’nin üzerinde ise hasta değerlendirilerek kist genellikle cerrahi olarak çıkarılır.
Yumurtalık kistlerinden bir kısmı içinde septa dediğimiz bölmeler ve katı lezyon içerebilir. Bu tip kistler varsa MR görüntüleme yapılarak kistin iyi ya da kötü huylu olup olmadığı anlaşılmaya çalışılır. Lenf bezlerinde büyüme olup olmadığına bakılır. Sonuçta kistin boyutu, ne olduğu ve görüntüleme bulguları doğrultusunda hasta değerlendirilerek gerek duyulduğu taktirde ameliyat planı yapılır.
Yumurtalık kistleri tedavisi Antalya kliniğimizde başarılı olarak yapılmaktadır. Açık ve kapalı yumurtalık kisti ameliyatı fiyatları Antalya için lütfen bizi arayınız.
Yumurtalık kistleri eğer ameliyat edilecekse açık ya da kapalı ameliyat uygulanabilir. Kapalı yumurtalık kisti ameliyatına laparoskopik cerrahi adı verilir. Yapılacak olan ameliyatın açık ya da kapalı olması kist boyutu, tipi ve hasta özelliklerine göre değişir. Bazen kist ile birlikte yumurtalığında alınması gerekebilir.
Yumurtalık kisti eğer kötü huylu ise yumurtalık ile birlikte rahimde cerrahi olarak çıkartılabilmektedir. İyi huylu yumurtalık kistlerinde genellikle sadece kist çıkartılır. Ancak iyi huyluda olsa çikolata kisti gibi bazı kist tiplerinde yumurtalığın bir kısmı ya da tamamının alınması gerekebilmektedir.
Kistler eğer kapalı yumurtalık kisti ameliyatı ile çıkarıldı ise bir gün, açık ameliyat ile çıkarıldı ise hastanın birkaç gün hastanede kalması gerekebilir. Yumurtalık kistlerinde ameliyat süresi kist boyutu, tipi ve uygulanan yönteme göre değişir. Bu yüzden net bir süre vermek zordur. Antalya yumurtalık kisti ameliyatı için işlem süresi doktorun tecrübesi ile de yakından ilişkilidir.
Kapalı yumurtalık kisti ameliyatı göbek deliği altına ve kasık bölgesine yaklaşık 10 mm’lik kesi uygulanarak kist çıkartılır. Antalya kapalı yumurtalık kisti ameliyatı sonrası iyileşme süresi açık yönteme göre daha kısadır. Hasta ertesi gün taburcu olabilir. Ancak yumurtalık kistinin büyük olduğu durumlarda kapalı yumurtalık kisti ameliyatı uygulanamayabilir. Ayrıca hastanın gebe olması, obez olması ve batın içi fazla kanama varsa açık yumurtalık kisti ameliyatı tercih edilebilir.
Yumurtalık kistleri tedavisi yapılırken eğer yumurtalık kistinin kötü huylu olduğuna dair tıbbi bulgular varsa o zaman genellikle açık yumurtalık kisti ameliyatı tercih edilir. Bazen de yapışıklık, kanser şüphesi ve kanama gibi nedenlerle kapalı ameliyat açık yöntem ile devam edebilir.
Yumurtalık kistleri tedavisi uygulanırken bazen kist ile birlikte yumurtalığın bir kısmının ya da tamamının çıkarılması gerekebilir. Menapoz sonrası kist cerrahisi yapılırken tekrarlama ve kötü huylu lezyona dönüşüm riskini ortadan kaldırmak için yumurtalıkla birlikte kist çıkartılabilir. Yumurtalığın kendi etrafında dönmesi, kanser şüphesi, apse ve çikolata kisti durumlarında yumurtalık kısmen ya da tamamen çıkartılabilir.
Yumurtalık kistleri tedavisi yapılırken sadece kist sıvısının boşaltılması kistin tekrarlamasına neden olabilir. Ayrıca bu durumda patolojik tanı imkanı da zordur. O yüzden kistin çıkartılması daha doğru olacaktır.
Yumurtalık kisti ameliyatı hastanın ve kistin özelliklerine göre değişir. Kistin boyutu, çevre dokulara yapışıklık olması ve hastanın kilolu olması gibi bazı faktörler yumurtalık kisti ameliyatı süresini değiştirir. Kapalı yöntemde yapılan yumurtalık kisti ameliyatlarında deneyim ve tecrübe önem arz eder. Bu da operasyon süresini etkiler.
Yumurtalık kistleri tedavi sonrasında tekrarlama riski taşır. Ancak yumurtalık tamamen alınmış ise tekrarlama riski bulunmaz. Özellikle çikolata kistleri tekrarlama eğilimi olan kistlerdir.
Basit küçük boyutlu yumurtalık kistlerinin tedavisinde bazen doğum kontrol hapları kullanılabilmektedir. Ancak takip sırasında boyutu belirgin artan, yapılan görüntüleme ve tahliller sonucu doktor tarafından alınmasının uygun görüldüğü kistlerin tedavisi cerrahi çıkarmadır.
Yumurtalık kisti tedavi edilirken kapalı ameliyat yapıldı ise bir, açık ameliyat yapıldı ise birkaç gün hastane yatışı olur. Kapalı ameliyatta iyileşme süreci oldukça kısadır. Kapalı ameliyat ile yumurtalık kisti tedavisi olan bayanlar 7-10 gün içinde iş yaşamına dönebilir. Açık ameliyatta ise bu süre 3-4 haftayı bulabilir.
Yumurtalık kistleri çoğunlukla gebeliğe engel değildir. Ancak çikolata kisti gibi bazı yumurtalık kistleri kısırlık nedeni olabilir. Bu tip yumurtalık kistleri çevre dokulara yapışıklık sonucu kısırlığa yol açabilmektedir. Bu durumda bazı hastalara tüp bebek tedavisi gerekebilmektedir.
Yumurtalık kistleri küçük boyutlu basit kist şeklinde ise ultrason ile takip edilir. Takip sırasında kendiliğinden kaybolabilmektedir. Ancak büyük boyutlu kistler patlayarak ani başlayan karın ağrısı ve karın içi kanamaya neden olabilir. Büyük boyutlu kistlerin bir diğer yarattığı sorunda yumurtalık dönmesidir. Büyük kistler yumurtalığın kendi sapı etrafında dönmesine neden olarak beslenmesinin bozulmasına yol açabilir. Bu duruma over torsiyonu adı verilir. Kötü huylu yuurtalık kistleri tedavi edilmez ise karın içine ve diğer organlara yayılabilir.
Yumurtalık kisti tedavisi ameliyat ile yapıldı ise genellikle 3-4 hafta sonra adet kanaması görülür. Bu süre hastanın önceki adet tarihi ile değişebilir. Sonraki kanama genellikle bu tarihten 3-4 hafta sonra olacaktır. Ancak ameliyata bağlı yaşanan yoğun stres adet süresini geciktirebilir.
Yumurtalık kistleri çok büyük olmadığı sürece genellikle normal doğumu engellemez. Eğer doğum sezaryen ile yapılacak olursa bu sırada kistte alınabilir. Ancak bu durum her kist için uygulanamayabilir.
Benzer Konular
Merhabalar. 1.5 yıllık evliyim. Evlenmeden önce tehlikeli olmayan boyda kistlerim vardı. Evlendikten sonra hiç kontrole gitmedim. Son 4-5 aydır adet düzensizliğim var. Ve ara ara sistit oluyorum. Muayene ücretiniz ve müsait günleriniz hakkında bilgi alabilir miyim?
Fiyat ve bilgi için lütfen gün içinde 0 (242) 322 9773 numaralı sabit hattımızdan bize ulaşınız.
Merhaba, Kontrole gitmek istiyorum, bir kistim var ve nasıl gittiğini bilmek istiyorum.
Randevu için lütfen 0 (242) 322 9773 numaralı sabit hattımızdan bize ulaşınız.
Merhaba,23 yasındayım ve uzun zamandır enfeksiyon var ve cok fazla kist oldugu söylendi antibiyotik kullandım fakat hap biter bitmez tekrar şikayetlerim yine basladı asırı sekilde kasıgımda agrı ve yanma hissediyorum gittiğim doktorlar kistlerin genetik oldugunu tekrarlayacagını ve tedaviyle cocuk sahibi olabileceğimi söylediler. Ne yapmam gerekiyor yardımcı olur musunuz?
Muayene edip değerlendirmemiz uygun olacaktır.
Op. Dr. Funda Yazıcı ErolKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Hafta Hafta Gebelik
Yumurtlama Günü Hesaplama
Gebelik Hesaplama