Kanda hamilelik hormonunun artması ile hafta hafta gebelik takibi başlar. Adet gecikmesi yanında hamilelik ilerledikçe başka gebelik belirtileri de görülür. Sabah bulantıları, midede yanma ve ekşime olur. Koku ve tat alma duyularında değişiklik meydana gelir. Hamilelikle birlikte bel bölgesi yavaş yavaş genişler. Sabah ve akşam kiloları arasındaki fark belirginleşir. Sık idrara çıkma, karında şişkinlik, yorgunluk, açlık hissi, baş ve boyun ağrıları görülmeye başlar. Göğüslerde hassasiyet ve dolgunluk hissedilir.
Adet döngüsünün ortasında yumurtalıklarda olgunlaşan folikülün yırtılması ile yumurta karın boşluğuna atılır. Atılan yumurta tüplerin ucundaki saçaklara tutunarak rahme doğru ilerler. Bu ilerleme tüplerin içindeki tüycüklerin hareketi ile olur.
Eğer yumurtlama zamanı öncesi birkaç gün içinde cinsel birleşme oldu ise yumurtanın sperm ile karşılaşma olasılığı vardır. Yumurtanın sperm ile karşılaşması genellikle tüplerde olur. Yumurta ile ilk karşılaşan olgun sperm döllenme sürecini başlatır.
Yumurtanın zarında meydana gelen kimyasal tepkimeler başka bir spermin içeri girmesini engeller. Döllenme sonucu oluşan hücreye zigot adı verilir. Gebeliğin ilk haftası böylece başlamış olur.
Döllenmenin olduğu gün tam olarak bilinmediğinden gebeliğin başlangıcı, son adet tarihinin ilk günü olarak kabul edilir. Gebelik hesaplamalarının çoğu son adet tarihinin ilk günü baz alınarak yapılır.
Döllenmiş yumurta tüplerden ilerleyerek rahim içine ulaşır. Rahim içine gelene kadar bir dizi bölünmeye uğrar. Bir hücreden yüzlerce hücre oluşur. Bu hücre topuna "morula" adı verilir.
Morula hücreleri daha sonra kenarlara doğru çekilerek ortası sıvı ile dolar. Çevresi hücrelerden oluşan küre şeklinde bir görünüme kavuşur. Oluşan bu yapıya blastokist adı verilir. Blastokist rahim iç zarına tutunarak gelişimini sürdürür. Bu tutunma sırasında birkaç damla şeklinde lekelenme tarzı vajinal kanama olabilir.
Hamileliğin başlaması ile birlikte kandaki hormonların artışı gebelik bulantılarını tetikler. Yemek kokuları, parfüm ve deodorantlar anneyi rahatsız eder. Ortamın havalandırılması, sabah yavaş hareketlerle güne başlanması, az miktarda hafif tuzlu besinlerin tüketilmesi (tuzlu kraker, salatalık gibi) bulantıları azaltır. Yağlı besinler, stres ve yorgunluk ise bulantıları tetikler.
Blastokistin rahim zarına tutunması gebeliğin devamı için önemlidir. Bu süreçteki bir aksama düşükle sonuçlanır. Blastokistin rahim zarında tutunduğu yere desidua denir. Blastokistin rahim zarına tutunması implantasyon olarak bilinir. Sonraki birkaç günde blastokist endometrium içine tamamen gömülür.
Rahim içi zara gömülen blastokistten trofoblast adı verilen hücreler gelişir. Bu hücreler daha sonra desidua içindeki kılcal damarları yırtarak küçük kan gölcükleri meydana getirir. Bu aşamada kan damarları henüz oluşmamıştır. Embriyo bu haftada oluşan kan gölcükleri ile beslenmesini sürdürür.
Gebe kalmış bir kadın bu haftada adet gecikmesi yaşar. Gebeliğin bu haftada ultrasonla saptanması zordur. Adet gecikmesi yaşayan bir kadının gebe olup olmadığı kan ve idrar testi ile anlaşılabilir. Kanda gebelik testi daha kesin sonuç verecektir.
Embriyo desidua tabakasındaki kan gölcüklerinden beslenmesine devam eder. Bu haftada embriyoyu kan dolaşımı sağlanıncaya kadar geçici olarak besleyen yolk kesesi ve koryonik kavite gelişir. Gebelik bu haftada gözle görülemeyecek kadar ufaktır. Ancak rahim boyutları gebelik öncesi döneme göre artmıştır.
Artık rahim idrar kesesine baskı yapmaya başlar. Bu haftadan itibaren sık idrara çıkma veya idrar yapma isteği görülür. Memeler daha dolgun ve bazen hassastır. Meme başı ve areolada koyulaşma dikkati çeker.
BU haftada gebeler reflü, yanma, mide ekşimesi, şişkinlik, hazımsızlık gibi sindirim sorunları yaşamaya başlar. Sindirim sorunlarının önüne geçebilmek için mümkün olduğunca salçalı, yağlı yiyecekler ve kızartmalardan kaçınılmalıdır. Haşlama tarzı pişirme yöntemleri tercih edilmelidir. Sebze ve meyve iyi yıkanmış, taze olarak tüketilmeli, konserve gıdalardan kaçınılmalıdır.
Hamilelik bu haftada göbek altı hafif şişkinlik şeklinde kendini gösterir. Bebek bir disk şeklinde olup, boyu 1 mm ağırlığı ise 0,1 gram civarındadır. Kol ve bacak gelişimi ufak bir kabarıklık şeklinde yeni başlar.
Embriyo çevresinde onun beslenmesi ve büyümesini sağlayan birkaç boşluk vardır. Bebeğin eşi yani plasentası bu haftada damarlanmaya başlar. Sinir sistemi gelişimi bu hafta belirgin hale gelir ve nöral plak denen yapı oluşur.
İlkel kalp oluşumu başlar. Göbek kordonu ile birlikte embriyo içi damar ağı gelişimi başlar. Baş, gövde ve beyin gelişimi devam ederken gözler oluşmaya başlamıştır. Bu haftada embriyo görünüm olarak bebeğe benzemez.
Bu haftada beyin ve sinir sistemi gelişiminde önemli rol oynayan folik asitten zengin gıdaların tüketilmesine dikkat edilmelidir. Yeşil yapraklı sebzeler, fasulye, mercimek, brokoli, avakado, kuşkonmaz ve ay çekirdeği folik asitten zengin gıdalardır.
Bebeğinizin boyu 4 mm ağırlığı ise 0,5 gram olmuştur. Bebek bu haftada bir pirinç tanesi kadardır. Daha önce disk şeklinde olan embriyo bu haftada silindirik hale gelir. Embriyoya bağlı olan ve ona besin sağlayan yuvarlak yapı vitellüs kesesidir. Sonraki haftalarda boyutu azalarak küçülür.
Bebeğin baş kısmı belirginleşir, gövdenin yan kısımlarda somit adı verilen çıkıntılar gelişir. Her somit kendi seviyesinde kemik, kıkırdak, kas, deri ve yumuşak doku gelişimine öncülük eder. Somitler sayı olarak artış gösterir.
Nöral plaktan ise nöral tüp gelişimi meydana gelir. Sinir sistemini oluşturacak nöral tüp kapanmaya başlar. Nöral tüpteki kapanma sorunları nöral tüp defekti denen soruna neden olur. 6 haftalık bir gebelik ultrason ile görülebilir.
Embriyo gövdesi baş kuyruk hattında öne doğru, yanlardan ise içe doğru kıvrılır. Görünümü hilal şeklini andırır. İlkel barsak gelişimi yeni başlar. İlkel kalp gelişimi ve hareketlenmesi başlar. Kalpte tek yönlü bir kan akımı meydana gelir.
Annede halsizlik, yorgunluk, bulantı, kusma, baş dönmesi ve uyku hali görülebilir. Mide bulantıları birkaç hafta daha sürebilir. Hormonal değişimlere bağlı sinirlilik, mutsuzluk hali olabilir. Sabahları glikoz seviyesindeki düşme bulantıları tetikler. Akşam yatmadan önce hafif bir şeyler yemek, gün içinde de sık ve az beslenmek glikoz seviyelerindeki düşmeyi durdurabilir.
Bu hafta bebeğin görünümünde önemli değişimler olur. Bebeğin boyu yaklaşık 11 mm, ağırlığı ise 1 gramdan azdır. Kollar uzamaya devam ederken parmak tomurcukları görünür hale gelir. Ultrason ile kalp atımları rahatlıkla saptanabilir. Bebek gövdesinde küçük sinir bağlantıları oluşarak refleks hareketler tetiklenmeye başlar.
Başın her iki tarafında bulunan yutak katlantıları belirginleşerek sayısı artar. Bu yapılar baş ve boyun gelişiminde görev alır. Gövdenin yan kısımlarında bulunan somit sayısı giderek artar. Göz belirgin hale gelir. Kulak tomurcuğu görünür. Baş büyümesi devam eder. İç organ gelişimi taslak halindedir. Bebeğin cinsiyeti doğrultusunda testis ve yumurtalıklar oluşmaya başlar.
Annede bel ve boyun ağrıları olabilir. Mide yanması ve sindirim şikayetleri görülebilir. Annenin bebeğe besin saplama ihtiyacı doğrultusunda kan yapıcı ve vitamin içeren besinler yeterince tüketilmelidir.
Embriyonun boyu 16 mm, ağırlığı ise 1 gramdır. Karın içi organlar ile bağırsakların gelişimi bu haftada hızlanır. Bu safhaya organogenez dönemi denir.Radyasyon, kimyasal maddeler ve bazı ilaçlar bu dönemde organ gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir. Etkilenmiş organlarda gelişim sorunları olur.
Göbek kordonunun bebeğin karına bağlandığı yerde fizyolojik bir fıtıklaşma olur. Bu fıtıklaşma göbek deliği yerinde bir kabarıklık şeklinde görülür. Rektum bu haftada oluşur. Damar gelişimi devam ederken kalp gelişimi son şekline ulaşır. Anne ile bebek arasında besin ve oksijen geçişi plasenta denen yapı ile sağlanır.
Kol ve bacaklar uzamaya devam eder. El ve ayaklarda parmaklar daha belirgin hale gelir. başlar. Karın çapı bu haftada artar. Göz kapakları gelişmeye başlar. Bu haftada gözler açıktır. Cinsel organ oluşumu başlamıştır. Ancak ultrason ile bu haftada cinsiyet ayrımı yapılamaz.
Bu haftada anne cildinde lekeler ve meme başı çevresinde koyulaşma görülür. Önemli bir mineral olan potasyum kasların kasılması ve hücresel su seviyesinde önemlidir. Muz, avakado, incir, bezelye, brokoli, enginar ve patates gibi potasyumdan zengin besinler yeterince tüketilmelidir.
Bebeğin boyu 24 mm, ağırlığı 2 gramdır. Bu haftada baş gelişimi ön plana çıkar. Bebeğin başı gövdesine oranla belirgin haldedir. Çene gelişimi sayesinde bebek bu haftada ağız açma ve kapama hareketi yapabilir. Bir önceki hafta oluşmaya başlayan göz kapakları bu hafta sonunda kapanma hareketi yapabilir. Gözün renkli olan kısmı bu hafta oluşur. Kulaklar dışa ve yukarı doğru konumlanarak gelişimini sürdürür.
Kas ve kemik dokular gelişimini sürdürürken kollar ve bacaklar uzamaya devam eder. Parmak araları yapışık ancak daha belirgindir. Kas ve sinir gelişiminin bir işareti olarak embriyoda refleks hareketler görülebilir. Ultrason ile cinsiyet ayrımı henüz mümkün değildir.
Annede bu haftalarda kilo alımı başlar. Kan hacmi artış gösterir. Bacak varislerini önlemek için destekli çoraplar giyilebilir. Bazı giysiler dar gelebilir. Bebeğin kas ve kemik gelişimi için süt, yoğurt ve peynir tüketimi önemsenmelidir.
Bebeğin boyu 3 cm, ağırlığı ise 4 gramdır. Bu haftada embriyo artık bebek görünümüne benzemeye başlar. Yaşamsal organları fonksiyonel hale gelmeye hazırlanır. Bağırsaklar karın boşluğuna doğru hareketlenir. Yüz, çene, burun ve dudaklar ortaya çıkıp görünür hale gelir. Kulak kepçeleri şekillenir. Göz kapakları oluşarak gözler kapanır.
Kemiklere kalsiyum çökmesi ile birlikte kemikler sertleşmeye başlar. Tırnak ve saç oluşumu başlamıştır. Bebek hareketleri vardır ancak boyutundan dolayı hissetmek güçtür. Dış genital organ gelişimi devam eder. Ancak ultrason ile henüz cinsiyet ayrımı yapmak zordur. Anüs bölgesindeki zar yapı, anal membran bu hafta sonuna doğru açılır.
Annede gebelik bulantı kusmaları bu hafta azalır. Bulantının azalması iştahı artırır. Hormonların da etkisi ile annede kilo alımı başlar. Hızlı kilo alımı karın çevresinde çatlakların oluşmasına yol açar. Bu nedenle kilonun kontrollü bir şekilde artış göstermesi istenir.
Bebeğin boyu bu hafta 4 cm, ağırlığı ise 7 gramdır. Bu hafta büyüme iyice hızlanır. Baş boyutu gövde ile eşit hale gelir. Kafa cildinde saç kökleri, parmak uçlarında ise tırnak oluşumu görülür. Bebeğin ses telleri ve diş yuvaları oluşmaya başlar.
Dış kulak yapıları oluşmaya başlar ancak işitme altıncı aya yakın sağlanır. Kas ve sinir gelişiminin gelişmesiyle bebek amniyon sıvısı içinde irkilme hareketleri yapar. Dokunma duyusu da gelişmeye başlar. Dış genital yapı oluşmaya başlasa da cinsiyeti tahmin etmek yanıltıcı olabilir. Bebek ve anne arasındaki kan dolaşımı önceki haftalara göre artar.
Gebeliğin 11-14. haftaları arasında, ultrason incelemelerinde ense kalınlığı denen bir ölçüm yapılır. Bu ölçüm Down Sendromu denen bir anomalinin erken saptanmasında kullanılır. Ense kalınlığının 3 mm üzerinde olması patolojik kabul edilir.
Bebeğin boyu 6 cm, ağırlığı ise 14 gramdır. Bu haftada embriyonel dönem biter fetal dönem başlar.Fetus görünüm olarak büyük oranda bebeğe benzer. Ağzını açıp kapatabilir. Parmak emme hareketi yapmaya başlar.
Kafası, kolları, bacakları, elleri ve ayakları oluşmuştur. Ultrason ile artık cinsiyeti seçilebilir. İç organ oluşumu bu hafta tamamlanır. Ancak iç organlar gelişmeye devam eder. Üst damak açıklığı kapanır. Ses telleri oluşur. Kalp ve damar sistemi bebeğin beslenme ve dolaşımı sağlayarak fetal gelişimi devam ettirir. Bağırsaklar batın içine doğru çekilerek gelişimini sürdürür.
Hamileliğin ilk 3 ayında annenin vücudu bebeğin büyümesi ile birlikte gebeliğe alışma dönemi içindedir. Çabuk yorulma ve uykusuzluk gibi belirtiler görülebilir. Gebelik hormonundaki artışa bağlı sindirim sorunları ve mide bulantısı yaşanabilir. Bu yüzden kızartma, yağlı besinler ve sindirimi zor gıdalardan kaçınmak faydalı olacaktır.
Bebek artık içinde yüzdüğü amniyon sıvısını yutarak idrar şeklinde atar. Bu olay bebeğin yutma ve üriner sisteminin çalıştığının bir göstergesidir. Eğer bu döngüde bir sorun yaşanırsa amniyon sıvısı azalır. Bebek amniyon sıvısını içeri çekerek nefes alma hareketi yapar. Kemikler güçlenir. Tat alma duyusu oluşmaya başlar.
Bebeğin cildinde lanugo adı verilen ince tüyler belirir. Bebeğin cildi bu haftalarda oldukça incedir. Cilt altı yağ doku hacmi azdır.
Bebek boyutu arttığı için anne bebek hareketlerini yavaş yavaş hissetmeye başlar. Bebek emme hareketi yapabilir. Bu haftalar arasında cinsiyet ultrason ile görülebilir. 16 haftalık gebelikte ise cinsiyet ayrımı ultrason ile daha rahat yapılabilir. Hafta hafta gebelik serüveninde cinsiyetin bu haftalarda ultrason ile görülebilmesi önemlidir.
Sıçrama, bükülme, tekme, irkilme, kol ve bacak hareketleri ultrason ile kolaylıkla görülür. Ultrason ile parmak emme, esneme ve yutkunma gibi hareketler izlenebilir. Ses dalgaları karın içine ulaşabilir. Bebeğin işitme fonksiyonu oluşmaya başladığından müzikleri yavaş yavaş algılamaya başlar.
Bulantılar daha önceki haftalara göre azalır. Bebek hareketleri hissedilmeye başlar. Karnın alt kısımlarında kasılma ve kramp tarzı ağrılar görülebilir.
Bebeğin kasları kuvvetlendiği ve hareket alanı uygun olduğu için bebek hareketleri bu haftalarda daha iyi hissedilebilir. Bebeğin sindirim sisteminin gelişmesi ile barsak içinde dışkı oluşumu başlar. Bu dışkıya mekonyum adı verilir.
Normal bir gebelikte bu dışkılar dışarı atılmaz. Barsakların içinde doğuma kadar birikir. Eğer doğum öncesi bu dışkı bebeğin içinde yüzdüğü sıvıya geçerse bebeğin akciğerlerine kaçabilir. Bu durumda doğum sonrası solunum güçlüğü oluşabilir.
Hafta hafta hamilelik sürecinde bebeğin gelişimi devam ederken derisi vernix caseosa denen beyaz bir madde ile örtülür. Bu madde bebeğin cildini koruyan bir katman oluşturur. Akciğerlerde haça kesecikleri oluşmaya başlar. Kalp ve damar sistemi anneden gelen temiz kanı tüm vücuda dağıtır.
Bebeğin duyu organları gelişimini sürdürür. Bebeğin anne karnında uyku ve uyanıklık dönemleri vardır. Uyanık olduğu zaman hareketlidir. Dışarıdan gelen seslere tepki verebilir. Dışarıdan gelen müzik ve sesleri duyabilir. Hafta hafta gebelik serüveninde bebeğin sesleri algılaması bir başka dikkate değer olaydır.
Anne karnı içinde bebek uğultulu bir ortamda yaşar. Bebeğin duyduğu bu sesler annenin kalp, solunum ve barsak hareketleri tarafından oluşturulur. Bebek hafta hafta gebelik gelişimi boyunca bu uğultulu seslere o kadar alışır ki doğumdan sonra ağladığı dönemlerde uğultulu bir ses onu sakinleştirebilir.
Bebeğin büyüme hızı bu haftaların sonunda ilk haftalara göre azalır. Bebek anne karnında yarı oturur bir pozisyondadır. Artık kilo alma zamanı gelmiştir. Saçları uzar. Kaş ve kirpikleri belirginleşir. Uyku ve uyanıklık dönemleri yavaş yavaş düzene girmeye başlar.
15-18 haftalık gebeliklerde üçlü tarama testi yapılır. Üçlü tarama testi riskli sonuç gelen gebelere amniyosentez önerilir. 18-22 haftalık gebeliklerde detaylı ultrason yapılır. Detaylı gebelik ultrasonu ile radyoloji uzmanı bebeği morfolojik olarak değerlendirir. Baş, nazal kemik, beyin, beyin boşlukları, gövde, kalp, akciğerler, karın içi organlar, kol ve bacaklar detaylı gebelik ultrasonunda değerlendirilir. İç genital organların gelişimi bu hafta sonunda tamamlanır.
Gebelik hormonlarının etkisi ile annenin cildinde renk değişiklikleri ve koyulaşmalar görülebilir. Rahim boyutunun artması ile birlikte zaman zaman kabızlık görülmeye başlar. Özellikle ayak bilekleri düzeyinde ödem ve şişlik görülebilir.
Anne karnı büyümüştür. O nedenle artık daha geniş kıyafetler tercih edilir. Göğüsler büyür. Meme başı ve çevresi koyulaşır. Diş ve diş etlerinde hassasiyet oluşabilir. Gebelik bulantıları önceki haftalara göre azalmıştır.
Bu gebelik haftaları ile artık kilo alımı daha belirgin hale gelir. Bebeğin dış görünümü yeni doğan bir bebeğe oldukça benzemektedir. Göz kapakları ve kaşları oluşmuştur. Göz rengi henüz belli değildir. Dudaklar dolgunlaşarak daha belirgin hale gelir. Diş tomurcukları oluşmaya başlar.
Anne karnında solunum hareketi yapar. Cildindeki kırışıklıklar azalır. El ve ayak çizgileri belirginleşir. İç kulak kemikçiklerinin gelişimini tamamlaması ile birlikte dışarıdan gelen seslere ve gürültüye daha net tepkiler verir. Bebek hareketleri anne tarafından rahatlıkla hissedilir. Ayrıca bebeğin tat alma duyusu da bu haftalarda oluşur.
Beyin ile göz arasındaki sinirsel bağlantılar oluşur. Bu haftalarda bebek anne karnından geçen ışığı algılayabilir. Uyanık olduğu dönemlerde gözlerini açarak ışığı görebilir. Rahim duvarından geçen gün ışığının etkisi ile bebek hareketlenebilir. Bebeğin ışığa olan bu tepkisi hafta hafta gebelik serüveninin mucizevi olaylarından biridir.
24 haftaya gelen bir bebek doğduğunda anne karnı dışında özel bir ortamda yaşatılabilmektedir. Bu dönem hafta hafta gebelik serüveninde kritik bir noktadır. Akciğer kesecikleri gelişimini sürdürürken iç kısımlarındaki hücrelerden solunumu kolaylaştıracak özel bir madde salgılanır. Bu madde bebek doğduğunda akciğer keseciklerinin sönmesini engeller. Bu maddenin üretiminde bozulma olursa doğum sonrası bebek solunum güçlüğü yaşayabilir.
Gebeliğin getirdiği heyecan ve duygusal değişimler bu haftalarda biraz daha belirgin olarak izlenebilir. Uyku düzeninde bozulmalar, sinirli bir ruh hali zaman zaman yaşanabilir. Gebeler kendilerine olan ilginin azaldığı izlenimine kapılabilir. Mutsuzluk ve yorgunluk hali görülebilir. Duygusal değişimlerin olabileceğini bilmek ve bunların üstesinden gelmek eşinizin ve ailenizin desteği ile daha kolay olacaktır.
Bacak ve ayaklarda zaman zaman kramplar oluşabilir. İstirahat ve dinlenme ile kramplar azalacaktır. Yorulmak ve ayakta kalmak krampları artıracaktır. Karnın büyümesi ile birlikte ciltte çatlaklar oluşabilir. Sırt ve bel ağrıları görülebilir.
Bebeğin ağırlığı artık 1-1,5 kg civarındadır. Bu haftalarda uyku düzeni sağlanmıştır. Bebek gözlerini açıp kapayabilir. Anne karnına gelen sesleri duyabilir. Koku ve tat duyusu gelişmiştir. Esneme, parmak emme, hıçkırma gibi hareketler yapar. Karın duvarından ışığın geçmesi sonucu gece ve gündüzün farkındadır. Vücudunu kaplayan tüyler dökülmeye başlar.
Cilt altı yağ dokusu doğuma kadar artmaya devam eder. Yağ dokusunun artması bebeğin vücut ısısının korunmasında oldukça önemlidir.
Kas ve kemik yapılar daha güçlü hale gelmiştir. Erkek bebeklerde testisler yumurtalıklara doğru iner. Kız bebeklerde klitoris belirginleşir.
Karnın büyümesi ile birlikte rahmin diyaframa yaptığı basınç nefes almada zorluk yaratabilir. Yan yatmak, yüksek yastık kullanmak daha rahat olmayı sağlayabilir. Gebelik haftalarının ilerlemesi ile birlikte rahim idrar kesesine bası yapar. Bu da kendini sık idrara çıkma ve zaman zaman idrar kaçırma şeklinde gösterir.
Bacaklarda yüzeyel venöz yapılar belirginleşir. Önceden varis olanlarda bu damarlar daha belirgin hale gelir. 30 haftaya girildiğinde rahmin gerginliğini sağlayan kasılmalar görülmeye başlar. Bu kasılmalar sırasında kasık ağrıları hissedilebilir.
Hafta hafta gebelik gelişimi tüm hızı ile devam ederken 32 haftalık bir bebeğin ağırlığı yaklaşık 1700 gram olmuştur. Cilt altı yağ doku kalınlaşmaya devam eder. Yağ dokudaki bu artış bebeğin cildinin kırmızıdan pembeye doğru kaymasına yol açar. Kilo artışının nedeni sadece yağ doku değildir. Kas ve kemik yapılarda gelişimini hızla sürdürür.
Bebeğin boyu uzadıkça ve ağırlığı arttıkça rahim içindeki hareket alanı azalır. Bu da bebek hareketlerinin daha az hissedilmesine neden olur.
Bebek bu haftalarda başını sağa ve sola hareket ettirir. Cilt kıvrımları ve katlantıları daha belirgin hale gelir. Kafatası kemik yapılar doğumun kolay ve rahat olabilmesi için esnektir.
Bebek gününün büyük kısmını uyuyarak geçirir. Bebeğin içinde yüzdüğü amniyon sıvısı bu haftalarda en fazla miktara ulaşır. Bebek anne karnında başı aşağı pozisyonda durur.
Bebeğe anneden kan yolu ile antikor geçişi olur. Bu da bebeği enfeksiyonlara karşı korur. Bu dönemin sonuna doğru kalp ve dolaşım sistemi, akciğerler ve bebeğin iç organları oldukça gelişmiştir. Baş doğum kanalına doğru iner. Rahmi doğuma hazırlayan kasılmaların sıklığı artar.
Anne bu haftalarda uyku problemleri yaşayabilir. Sol yan pozisyonda uyumak anneyi rahatlatacaktır. Gebeliğin ilerlemesi ile birlikte anne bel ve sırt ağrıları yaşayabilir.
Bebek bu haftalarda artık doğuma hazır hale gelir. Bebeğin cilt altı yağ dokusu artmış. Akciğerlerdeki hava keseciklerinin içi özel bir madde ile kaplanmıştır. Bebek ellerini açıp tutma ve bırakma şeklinde hareketleri yapabilir.
Bebek başını sağa sola çevirip etrafa bakabilir. Çevreden gelen sesleri rahatlıkla duyar.
Bu dönemde ağrısız rahim kasılmaları sıklaşır. Ağrı hissedilmesi ve kasılmaların sıklaşması ile doğum başlar. Su kesesi genellikle doğum sancıları başladıktan sonra açılır. Doğum yaklaştıkça kasılmalar belirginleşir. Kanlı ya da sümüksü bir akıntı olan suyun gelmesi ile birlikte doğum eylemi başlar.
Op. Dr. Funda Yazıcı ErolKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Hafta Hafta Gebelik
Yumurtlama Günü Hesaplama
Gebelik Hesaplama