Bartholin Kisti Belirtileri Nelerdir?

Bartholin Bezi Nerededir?

Bartholin bezleri vajinal girişin her iki yanında bulunan bezelye büyüklüğündeki yapılardır. Bu bezler ergenlikle birlikte çalışmaya başlayarak, vajinal kanalın ıslanmasına yardımcı olur.

Bartholin bezleri anatomik olarak dış dudakların alt tarafında bulunur. Yaklaşık 2-2.5 cm uzunluğundaki bir kanalla vajinal girişe açılır. Bu bezler bezelye boyutundadır. Çapı normalde 1 cm’nin altındadır. Normal bir Bartholin bezi elle hissedilemez.

Bartholin Kisti Nedir?

Bartholin bezi kanalının tıkanarak içinin sıvı ile dolmasına Bartholin kisti adı verilir. Bartholin kistleri vajinada şişliğin en yaygın nedenidir. Kadınların yaklaşık %2-3’ü hayatlarının bir döneminde bartholin bezinde şişlik ile karşılaşır. Bartholin apsesi kiste oranla birkaç kat daha sık olmaktadır.

Bartholin kistleri en sık 20-30 yaş arasında görülür. Menapoz döneminde küçülmesi beklenir. Menopozdaki bir kadında Bartholin bezi şişliğinin olması kanser şüphesi yaratır. Böyle bir durumda kistin çıkarılması ve patolojik tanı gerekebilir. Bartholin bezi kanseri kötü prognoza sahiptir. Bu nedenle menapozal dönemdeki vajinal giriş şişlikleri ihmal edilmemelidir.

Bartholin Kisti Belirtileri Nelerdir?

Bartholin kistlerinin çoğu belirti vermez. Küçük ve enfekte olmayan bir Bartholin kisti fark edilmeyebilir. Kist büyüdükçe vajina girişinin yanlarında şişlik oluşturur. Şişlik genellikle tek taraflıdır. Bu kistler ağrı yapmasa bile dokunmakla hassas olabilir. Kist boyutunun zamanla artması ya da kistin enfekte olması bazı belirtilere neden olur. Bartholin kisti belirtileri şunlardır;

• Vajina girişinin yan kısımlarında yumuşak ağrılı şişlik
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Şişliğe dokunulduğunda hassas olması
• Vajinal girişte kızarıklık, ısı artışı
• Yürürken ve otururken rahatsızlık hissi
• Ateş

Bartholin Kisti Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Bartholin kanalının tıkanması sekresyonun bez içinde birikmesine ve bezin büyümesine yol açar. Bartholin kisti eğer küçükse ve enfekte değilse belirti vermez. Bu küçük kistler tedavi gerektirmez.

Bartholin kisti ameliyatı kistin büyüklüğüne, belirtilerin şiddetine ve enfekte olup olmadığına bağlıdır. Rahatsızlık oluşturacak düzeyde belirti veren ve apseleşen kistler tedavi gerektirir.

Bartholin kisti tedevisi oturma banyoları, antibiyotik, kistin cerrahi boşaltılması ve Bartholin apsesine özel marsupializasyon gibi cerrahi prosedürleri içerir. Günde 3-4 kez yapılan sitz banyoları kişinin rahatlamasına ve iyileşmeye yardımcı olur. Sitz banyosu kist ya da apsenin kısa süreli olarak ılık su ile temasını içeren uygulamalardır.

Bartholin apseleri genellikle polimikrobiyaldir. Neisseria Gonorrhoeae başta olmak üzere birçok bakteri enfeksiyondan birlikte sorumludur. Bu yüzden kültür alındıktan sonra sonuç çıkana kadar tedavide geniş spektrumlu antibiyotikler kullanılır.

Bazen bezde tıkanıklık olmadan bez doğrudan enfekte olabilir. Kistin enfekte olması durumunda bezde apse meydana gelir. Apse boşaltılmadığı sürece kendi kendine iyileşmesi zordur.

Bartholin kisti ve apsesinde kullanılan ameliyat prosedürleri şunlardır;

• Kesi ve drenaj: Kesi ve drenaj anında rahatlama sağlayan hızlı ve kolay cerrahi prosedürlerdir. Kist ve apse içeriği hızlıca boşaltılır.
• Word kateteri yerleştirme: Bu kateter ucunda balon bulunan özel bir malzemedir. Kist ve apse içine yerleştirilerek içeriğin sürekli boşalmasına izin verir. Kist ve apse içeriği gelmediğinde kateter çekilerek tedavi sonlandırılır.
• Marsupializasyon: Marsupializasyon Bartholin kisti tedavisinde kullanılan özel bir cerrahi işlemdir. Bu işlemde kızlık zarı halkasının dışında, vajinal mukozadan ayrı bir kısımdan kiste dikey bir kesi yapılır. Kesi kist büyüklüğüne bağlı yaklaşık 1,5-3 cm boyutundadır. Bu işlemle kist duvarı ters çevrilerek dikişlerle vestibüler mukoza kenarına yaklaştırılır. Marsupializasyon prosedürü Bartholin apselerinde kullanılmaz.
• Eksizyon (çıkarma): Bartholin bezi kist ve apseleri tedavi edilse bile tekrarlama olasılığı yüksektir. Eksizyon Bartholin bezi kist ve apsesinin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Eksizyon drenaj tedavilerine cevap vermeyen ve birden fazla girişim yapılmış hastalara tercih edilir.

Bartholin Kisti Neden Olur?

Bartholin bezi 2-2,5 cm’lik ince bir kanalla vajinal girişe açılır. Bu kanalın tıkanması bezde üretilen salgının içerde birikmesine ve bezin büyümesine neden olur. Kanaldaki tıkanmalar ufak epitel parçaları, koyulaşmış salgı, kanalda darlık, yapışıklık ve enfeksiyonlara bağlı olabilir.

Bartholin Kisti Patlaması

Bartholin kisti ve apsesi zamanla kendiliğinden dışa açılarak patlayabilir. Özellikle sitz banyoları kist ve apsenin dışa açılmasını kolaylaştırır. Kistin ve apsenin dışa açılması içeriğinin boşalmasına ve hızlı bir rahatlamaya neden olur. Dışa açılan Bartholin kistleri ve apseleri kendiliğinden iyileşse bile tekrarlama olasılığı bulunmaktadır.